کمال نقاشی

کمال الملک چه یادگارهایی برای ما گذاشته است؟

به همراه برادرش ابوتراب از کاشان به تهران آمد و در دارالفنون شروع به تحصیل در رشته ی نقاشی کرد.زمانی که ناصرالدین شاه از مدرسه ی دارالفنون بازدید می کرد کاری که از اعتضاد السلطنه  رئیس وقت دارالفنون کشیده بود را پسندید و به دربار دعوتش کرد.محمد غفاری ابتدا لقب پیشخدمت مخصوص دربار را داشت،ناصرالدین شاه آنقدر شیفته اش شد که مدتی شاگردی اش را کرد ولقب نقاش باشی را به او داد و در نهایت لقبش همان چیزی شد که دنیا هم با این نام او را می شناسد:کمال الملک.

مظفرالدین شاه که به سلطنت رسید دوره ی جدیدی از زندگی کمال الملک شروع شد،دلیل سفرش به اروپا ادامه ی تحصیل در رشته ی نقاشی و زبان فرانسوی بود.و تا زمان مشروطه که به ایران برگشت موزه های بزرگ رم،پاریس فلورانس و جاهای دیگر را گشت و دیدن کارهای نقاشانی مثل روبنس و رامبراند تاثیری همیشگی در نقاشی های او گذاشت.

۲۷ مرداد هفتادمین سالگرد مرگ یکی از بزرگترین نقاشان تاریخ هنر ایران بود کسی که جدا از هنرش در نقاشی هنر تدریس را هم داشت و شاگردان زیادی تربیت کرد.تاثیر کمال الملک در مقام نقاش و معلم و کوشش هایش در هردوی این زمینه ها غیر قابل انکار است و هنوز که هنوزه شاگردانش و شاگردان شاگردانش راهش را ادامه می دهند.

ازدواج درباری

۱.مدتی از حضور کمال الملک در دربار قاجار گذشته بود که با خواهر مفتاح الملک که یکی از مقامات دربار بود ازدواج کرد و دختری به نام نصرت و پسری به نام حسین علی خان ثمره ی این ازدواج شد.تلاش کمال الملک برای نشان دادن غم دو دختر گدا در این نقاشی به خوبی نتیجه داده است.

اعجاز نقاشی

۲.حوضخانه عمارت گلستان از اعجاب انگیز ترین کارهای کمال الملک است.او به تک تک جزئیات سوژه اش توجه داشته است.حتی انگار خودش یکبار دیگر کایشگاری کرده است.و البته آب…آب در این نقاشی بسیار زنده است و قدرت استاد را برای بار دیگر نمایش می دهد.

اتهامی که پس گرفته شد

۳.کمال الملک بخشی از زندگی اش را به نقاشی در کاخ گلستان به صورت تمام وقت می گذراند.که تابلوی تالار آیینه یادگار بزرگی از آن دوران است.او حتی یکبار به اتهام دزدین طلا از تخت طاووس بازجویی شد که اگر خود سارق اعتراف نمی کرد شاید کمال المک پایش به زندان هم باز می شد.این تابلو اولین تابلویی است که کمال الملک آن را امضا کرده است.

فرار از شاه

۴.بعد از مدتی حضور در اروپا کمال الملک به دستور مظفرالدین شاه به ایران بر می گردد که آنچنان هم حضور موفقی نیست.کنار نیامدن با عقاید شاه قاجار سبب می شود که چندین سال به عراق برود.میدان کربلا از نقاشی هایی است که در آن زمان کشیده است.

عکس نقاشی

۵.از نکات مثبت هنر کمال الملک از لحاظ کاربردی این است که نقاشی هایش تصویر دقیقی از آن زمان می دهند.از زندگی مردم و اتفاقات روزمره ی آن دوران.تصاویری که با وفاداری زیادی کشیده شده اند و به راحتی می توان با آن ها ارتباط برقرار کرد.تابلوی عموصادق شیرازی در موزه کاخ گلستان تهران نگهداری می شود.

باروک ایرانی

۶.تاثیر نقاشان باروک در نقاشی های کمال الملک را نمی توان نفی کرد.مطمئنا دیدار نزدیک او با کارهای رامبراند باعث شده است که تاثیر عمیق نور در کارهای استاد بزرگ نقاشی سبک باروک را بهتر درک کند و بتواند به درستی در کارهایش به کار بگیرد.

همزاد رامبراند

۷.از لحاظ زندگی هم می توانیم کمال الملک را با رامبراند مقایشه کنیم.او مرگ خیلی از عزیزانش را دید.پسرش حسینعلی خان همسرش و مادرش.نکته ی مهم دیگر در مورد کمال الملک نابینا شدن یکی از چشم های او در حدود سال ۱۳۰۰ بود که به نا تمام ماندن برخی از کارهایش که شروع شده بودند و یا قرار بود کشیده شوند منجر شد.نام این نقاشی حوض صاحبقرانیه است.

خانواده هنرمندان

۸.خانواده غفاری اساسا خانواده ای هنرمند پرور بودند.محمد غفاری برادر زاده ی ابوالحسن غفاری یا همان صنیع الملک بود.پدرش،میرزا بزرگ هم وامدار هنر نقاشی پدرانش و ابوتراب،برادرش هم از خوبان زمانش بود.در نقاشی شکارگاه،تصاویر از واقعیتگرایی صرف دور شده اند.

تکیه ی قلم

۹.هنر کمال الملک در به تصویر کشیدن دقیق تکیه دولت باعث شده است که حتی بعد از گذشت سال ها با نگاه به این تابلو حرکت و جنب و جوش آن دوران در تکیه حس شود.پرداختن به جزئیات و نترسیدن از این مساله مشخصه ی مهمی در کارهای محمد غفاری بزرگ است.

اهل کاشان هم بود.۱۲۲۷ خورشیدی در کاشان به دنیا آمد و ۲۷ مرداد در نیشابور از دنیا رفت.آرامگاهش هم کنار مقبره ی عطار نیشابوری است.